Trójca Święta

TRÓJCA ŚWIĘTA

W naszym kościele pod wezwaniem Świętej Trójcy mamy dwa rodzaje przedstawień tej tajemnicy wiary: wschodni typ ikonograficzny reprezentowany przez ikonę Świętej Trójcy wg Rublowa i zachodni – w głównym ołtarzu.

„Najstarsze przedstawienie Trójcy Świętej ilustruje gościnę trzech młodzieńców u Abrahama i Sary pod dębem Mamre opisaną w Księdze Rodzaju (18,1-16). W interpretacji Ojców Kościoła owi młodzieńcy byli proroczą prefiguracją Trzech Osób Boskich. W ikonografii temat ten został nazwany Starotestamentalną Trójcą Świętą albo Gościnnością Abrahama.

Andriej Rublow, malując na początku XV wieku swoją Trójcę Świętą do soboru Troickiego, był zapewne wyrazicielem duchowego doświadczenia św. Sergiusza z Radoneża, wielkiego czciciela Boga Trójjedynego. Na jego ikonie nie ma Abrahama ani Sary, a scena biblijna przemienia się w scenę tologiczno-mistyczną. Postaci trzech aniołów, wpisane w okrąg, zdają się toczyć bezsłowny dialog o zbawieniu. Na stole, oczyszczonym ze zbędnych przedmiotów, tak, że staje się ołtarzem, stoi jedynie kielich – symbol ofiary, która ma się dokonać dla dokupienia świata. Idealnej harmonii trzech postaci odpowiada harmonia pejzażu w tle. Drzewo pośrodku kompozycji (…) ewokuje zarówno przeszłość – raj utracony przez grzech, jak i przyszłość – przewidywaną odwiecznie ofiarę Syna na drzewie krzyża, a zarazem eschatologiczną wieczność – raj przywrócony. Góra po prawej, symbol wszystkich biblijnych gór, będących miejscem Epifanii, przywołuje przede wszystkich górę Moriah, gdzie Abraham złoży w ofierze umiłowanego syna, którego narodzenie zapowiedziało trzech młodzieńców, jak i Kalwarię, na której Inny Ojciec złoży w ofierze swojego jedynego Syna za zbawienie świata. Wreszcie dom za plecami anioła po lewej stronie, to biblijny dom Abrahama i Sary, ale także przyszły dom Kościoła i wreszcie dom Niebieskiej Jerozolimy.” (M. Janocha, Ikony w Polsce)

Ikona Rublowa została uznana za wzorcowe przedstawienie Trójcy Świętej i dziś jest najsłynniejszą ikoną świata.

Kopię ikony Rublowa od Wielkanocy 2022 r. mamy także w naszym kościele. Ikona została napisana przez Amandę Korol, absolwentkę szczecińskiej Akademii Sztuki.

W obrazie ołtarzowym widać postaci tworzące przemyślaną kompozycję. Bóg Ojciec, ukazany jako siwowłosy starzec w purpurowej szacie, podtrzymuje albo wręcz unosi ku górze wiszące na krzyżu ciało Zbawiciela. Oblicze Ojca tchnie spokojem. Oto dokonała się najwyższa ofiara złożona przez Zbawiciela i Bóg ją przyjmuje. Twarz Jezusa jest spokojna, jakby śpiąca, skośne linie zamkniętych oczu nadają jej wyraz smutku. Widać pewne podobieństwo mimo zindywidualizowania, w obliczach Ojca i Syna. Nad Ojcem i Synem unosi się gołębica Ducha Świętego, co ilustruje więź miłości spajającej trzy Osoby Trójcy Świętej.

W treści obrazu można dostrzec wymiar eucharystyczny – oto Ojciec unosi Ciało Chrystusa, prezentując je patrzącym, co stanowi nawiązanie do podniesienia w czasie Mszy świętej oraz do wystawienia Najświętszego Sakramentu.